Het vogelgriepvirus dat het legbedrijf in Renswoude trof, is een nieuwe variant van het vogelgriepvirus. Het virus is verwant aan het hoogpathogene H5N1 virus dat sinds 2021 vele uitbraken heeft veroorzaakt bij pluimvee, maar bevat een nieuw stukje genoom – het zogenoemde PB1 segment – afkomstig van een laagpathogeen virus. Dat blijkt uit genetische analyse van het virus door Wageningen Bioveterinary Research (WBVR, onderdeel van Wageningen University & Research).
Op 11 november werd in Renswoude een uitbraak met hoogpathogene aviaire influenza vastgesteld. Dit was de eerste uitbraak sinds juli van dit jaar, waarna op 14 november ook een uitbraak bij pluimvee op een zorgboerderij in Middelie werd vastgesteld, en op 15 november op een kinderboerderij in Zaandijk.
Nieuwe variant van het virus
WBVR onderzocht het virus en toonde aan dat het opnieuw gaat om een hoogpathogeen H5N1-virus. Nader onderzoek naar de genetische samenstelling van het betreffende virus laat zien dat het hier gaat om een nieuwe variant. Het virus heeft een nieuw PB1 segment verkregen door reassortment met een laag pathogeen virus. “Het virus in Renswoude heeft een nieuwe genetische samenstelling, maar vertoont sterke overeenkomst met het virus dat sinds 2021 vele uitbraken heeft veroorzaakt”, aldus WBVR-onderzoeker Nancy Beerens, hoofd van het nationaal referentielaboratorium Aviaire influenza.
Meeuwenvirus in de zomer
Deze zomer veroorzaakte het HPAI H5N1 genotype BB grote sterfte onder kokmeeuwen en andere meeuwensoorten. Deze virusvariant bevat drie stukjes genoom van een H13-meeuwenvirus. De meeuwenvariant veroorzaakte de uitbraak op het legbedrijf in Biddinghuizen (24 juli), maar veroorzaakte daarna geen uitbraken meer bij pluimvee ondanks het feit dat het virus sterk circuleerde onder meeuwen. “Uit onze analyse blijkt dat het virus in Renswoude geen van de drie stukjes genoom van het meeuwenvirus bevat”, aldus Beerens.
Besmettingen onder wilde eenden en ganzen
Sinds november wordt een toename in sterfte van eenden en ganzen gezien. Genetische analyses van WBVR laten zien dat deze dode wilde vogels ook besmet zijn met de nieuwe HPAI H5N1 virusvariant. Op de website van WBVR staat een overzicht van de vindplaatsen van besmette dode wilde vogels.
Bioveiligheid
De ophokplicht is sinds 14 november weer landelijk van kracht. Het feit dat het virus genetisch lijkt op het virus dat vele uitbraken veroorzaakte in 2021-2023, en gevonden wordt bij wilde eenden en ganzen is een punt van zorg. Op dit moment is niet bekend hoe ziekmakend of besmettelijk de nieuwe virusvariant is voor pluimvee. Voor een goede preventie en bestrijding van het vogelgriepvirus blijven de bioveiligheidsmaatregelen op pluimveebedrijven van groot belang.
Bron: Wageningen University & Research
