De omvang van de Nederlandse landbouwexport wordt voor 2018 geraamd op 90,3 miljard euro. Dat is 0,2% meer dan het definitieve cijfer voor 2017 (90,1 miljard euro) en steekt schril af tegen de voorgaande twee jaren (in 2016 ruim 4% groei en in 2017 ruim 6% groei).
Sinds het crisisjaar 2008 is slechts twee keer (in 2009 en 2015) sprake geweest van een absolute exportdaling (figuur 2.1). De geraamde landbouwexport voor 2018 ligt 38% hoger dan de waarde in 2008. Dat komt door zowel een hoeveelheids- als een prijseffect (zie paragraaf 4.2).
Figuur 1: Ontwikkeling waarde Nederlandse landbouwexport (Bron: CBS/WUR)
Kleine groei landbouwimport
Ook de invoer van landbouwgoederen wordt voor 2018 iets boven het niveau van 2017 geraamd. De import in 2018 wordt geschat op 61,4 miljard euro. Dat is 0,5% hoger dan het definitieve cijfer van 2017 (figuur 2.2). Dat is ook hier een fors lagere groei dan in 2017, met toen 8% groei ten opzichte van 2016. De landbouwimport is sinds 2008, net als de export, vrijwel onafgebroken doorgegroeid. Alleen in 2009 en in 2014 was er sprake van een daling in vergelijking met het voorgaande jaar. De waarde van de voor 2018 geraamde landbouwimport ligt maar liefst 48% hoger dan in 2008.
Figuur 2: Ontwikkeling waarde Nederlandse landbouwimport (Bron: CBS/WUR)
Handelsoverschot wordt kleiner
Door de iets sterker groeiende landbouwimport in vergelijking met de landbouwexport komt het landbouwhandelsoverschot ook iets lager (-0,4%) uit dan in 2017. Het handelsoverschot neemt licht af, van 28,9 naar 28,8 miljard euro (figuur 2.3). Nederland heeft daarmee sinds 2008 elk jaar een fors overschot in de handel in landbouwgoederen gekend. Het geraamde overschot voor 2018 ligt 22% hoger dan in 2008. Dat is een minder sterke groei dan de landbouwexport, doordat de import in dezelfde periode procentueel sterker groeide dan de export. Er is toch een toename, doordat de export absoluut (in miljarden euro’s) sterker groeide dan de invoer.
Figuur 3: Ontwikkeling Nederlands landbouwhandelsoverschot (Bron: CBS/WUR)
Aandeel landbouw in totale handelsoverschot groeit
In vergelijking met 2017 is zowel de landbouwexport als de landbouwimport minder belangrijk geworden in het totale Nederlandse goederenpakket. Dat komt doordat de handel in nietlandbouwgoederen een stuk sterker steeg dan de handel in agrarische goederen. Het aandeel van de landbouw in de totale goederenexport nam af van 19,3% in 2017 naar 18,2% in 2018. Bij de import daalt het landbouwaandeel van 15,0% in 2017 naar 13,8% in 2018. In de afgelopen tien jaar zijn de landbouwaandelen vrij stabiel gebleven (figuur 2.4).
Het landbouwhandelsoverschot laat een opvallende ontwikkeling zien als we deze vergelijken met het totale geraamde goederenhandelsoverschot van Nederland. Na een vrijwel continue afname van het landbouwaandeel van 68% in 2008 naar 49% in 2017, schiet het aandeel in 2018 weer omhoog naar 58%. De reden is dat het totale goederenhandelsoverschot dit jaar fors lager zal uitkomen dan in 2017. Deze daling komt voor het overgrote deel door een sterk groeiend tekort in de handel in minerale brandstoffen. Daarbij speelt een toenemende import van aardgas en ruwe aardolie een grote rol (zie ook CBS, 2018a).
Figuur 4: Ontwikkeling landbouwaandeel in totale goederenhandel (Bron: CBS/WUR)
Bron: CBS