Droger strooisel, minder mest en een efficiënter voederverbruik. Dat zijn enkele voordelen van de zelfgemaakte warmtewisselaar waarmee Roan Boon uit Enschede de condens in zijn vleeskuikenstal verminderde. Boon won met zijn uitvinding twee prijzen van ForFarmers.
Warmtewisselaar tegen condens
“Aan de eerste twintig meter van de drinkleidingen in onze stal kwam veel condens, vooral aan het einde van de ronde. Daardoor werd het strooisel eronder erg nat. Door het water in de drinkleidingen te verwarmen kan je condensvorming voorkomen, was mijn idee”, vertelt Roan Boon over de achtergrond van de warmtewisselaar tegen condensvorming die hij ontwikkelde voor zijn stal met 80.000 vleeskuikens in Enschede. “De warmtewisselaar moest een flinke hoeveelheid water in korte tijd kunnen verwarmen, want in de stal moeten we natuurlijk rekening houden met het licht-donkerschema en met de doorstroom van vers water.” Boon, die ook een installatiebedrijf voor airconditionings runt, kocht bij een bevriende installateur een standaard warmtewisselaar en bouwde die eigenhandig om tot een nieuw type. De warmtewisselaar is gekoppeld aan een nieuwe cv-ketel in de stal en verwarmt het water met een thermostaat tot 24ºC. De drinkleidingen blijven nu helemaal droog.
Verbeteringen
Het tegengaan van condens op de drinkleidingen verbetert de strokwaliteit, maakt de voederconversie efficiënter en vermindert de mestproductie, merkt Boon, die het systeem anderhalf jaar geleden in de vleeskuikenstal introduceerde. “Ook heb ik de indruk dat de darmgezondheid van de kuikens verbetert. De kuikens drinken relatief veel en als het water koud is dan koelen ze daar van af. Bovendien draaien de ventilatiesystemen in de stal nu veel rustiger. De hele stal ruikt en voelt echt anders doordat er geen vocht meer in zit.”
Gezondere kuikens
In de ontwikkeling van de warmte-installatie investeerde Boon 3500 euro. Een verwaarloosbaar bedrag, vindt hij. “We besparen nu voortdurend kosten op voedsel en mestafvoer. De stookkosten in de stal liggen wel iets hoger dan voorheen. Maar daar staat tegenover dat het gewoon lekker draait in de stal en dat we gezondere kuikens hebben. Dan maak je je om die 300 euro hogere energierekening toch niet druk?”
Totaalplaatje
Inmiddels heeft Boon zijn warmtewisselaar al geleverd aan diverse bedrijven in Nederland, en zelfs in Duitsland. De verwachting is dat meer pluimveehouders zullen volgen. “Verreweg de meeste boeren zijn enthousiast. Er zijn natuurlijk altijd mensen die er niet in geloven. Ik benadruk dan ook echt dat de warmtewisselaar geen wondermiddel is: het helpt mee, maar het totaalplaatje in je bedrijf moet ook kloppen.” Boon ziet in ieder geval nog volop groeimarkten: de warmtewisselaar tegen condensvorming zou ook goede diensten kunnen leveren in stallen met leghennen, koeien en geiten. “Ingewikkeld is het systeem eigenlijk niet: elke installateur kan de warmtewisselaar plaatsen. En een beetje handige boer zal het zelf ook nog wel kunnen.”
Prijs uit Innovatiefonds
Boon ontving met zijn innovatieve warmtewisselaar een prijs uit het Innovatiefonds van ForFarmers , een internationaal opererend veevoerbedrijf uit het Nederlandse Lochem. Daarnaast eindigde hij op de derde plek in de jaarlijkse Innovatieprijs van ForFarmers. Met de duizend euro die Boon in de wacht sleepte met zijn innovatieve warmtewisselaar heeft hij gereedschappen betaald die nodig waren bij de ontwikkeling van het systeem.