Het nieuwe beleid van de provincie om de stikstofuitstoot uit stallen versneld terug te dringen, zal vastlopen in de uitvoering en alleen maar verliezers kennen. Dat voorspelt Hans Huijbers, voorzitter van ZLTO. “In die mening sta ik niet alleen. Ook veel Brabantse gemeenten vrezen de fase die nu komen gaat. Ze moeten een beleid gaan uitvoeren dat niet uitvoerbaar is.”
Provinciale Staten ging vrijdag 7 juli akkoord met de plannen die Gedeputeerde Staten hebben voor de Brabantse veehouderij. Stallen moeten zes jaar eerder dan oorspronkelijk de afspraak was, voorzien zijn van de nieuwste emissiearme technieken. En de bouw van nieuwe stallen in Oost- en Midden-Brabant moet gepaard gaan met de sloop van oude stallen in de directe omgeving. Dat beleid betekent het einde van ruim 500 Brabantse gezinsbedrijven. Honderden anderen komen onder de armoedegrens terecht. Huijbers: “Het milieu schiet met deze maatregelen vrijwel niks op, het jaagt de schaalvergroting aan en vermindert de inzet op dierenwelzijn. Daarmee loopt de verduurzaming van de veehouderij vast.” Veel jonge en innovatieve ondernemers spraken vooraf aan het debat in en probeerden de provincie op die manier nog op andere gedachten te brengen. Tevergeefs. “De provincie heeft die inspraak op een farce laten uitlopen”, aldus Huijbers.
Het beleid dat nu is vastgesteld, heeft grote consequenties voor duizenden veehouders in Brabant. “Zelfs boeren die vlees produceren volgens het concept van Beter Leven, worden getroffen door dit beleid. En het flankerend beleid is niet concreet. Rond die belofte zijn louter rookgordijnen opgetrokken.”
Brabant heeft ook een bouwstop voor nieuwe geitenstallen in de provincie afgekondigd. ZLTO is niet verrast door die stap gezien de maatschappelijk onrust. Er is meer onderzoek nodig naar precieze oorzaak van de gezondheidsproblemen van omwonenden rond geitenbedrijven.
“De standstill is een rigoureuze maatregel. Maar ook onredelijk voor melkgeitenhouders die al heel lang op een vergunning wachten en daar veel geld in hebben geïnvesteerd.”
Provencie stopt de vinger in de oren
ZLTO zag het verzet tegen de provinciale plannen de afgelopen maanden groeien: veehouders lieten massaal van zich horen via social media, met zogeheten sleutelacties en op het provinciehuis in Den Bosch. “Indrukwekkend en waardig”, noemt Huijbers de acties. “Er is een ongelooflijk gevoel van saamhorigheid. Dat heeft ook weer nieuwe energie voor de toekomst. Want boeren en tuinders zijn niet het probleem, maar hebben juist oplossingen op een groot aantal fronten: klimaat, biodiversiteit, leefbaarheid en voedselvoorziening. Ook in dit debat hebben we oplossingen aangedragen.” En veehouders stonden niet alleen stonden in hun kritiek. “Veel partijen hebben zich in het debat gemengd. Van de Dierenbescherming tot de Rabobank en van werkgevers tot de mengvoerindustrie. Ook dat deed deugd. De kritiek op de provincie wordt breed gedragen. Maar het provinciehuis stopt gewoon de vingers in de oren. Met honderden Brabantse boerenbedrijven als kind van de rekening.”
Nieuwe beleid naar de rechter
Het pleit is wat Huijbers betreft niet beslecht vandaag. “We maken sowieso een gang naar de rechter. Gelukkig leven we in een rechtstaat en ik ben heel benieuwd of dit beleid standhoudt bij de rechter. Dat gaan we zeker toetsen.” Liever zou Huijbers zijn energie echter steken in het bouwen van nieuwe coalities om via die weg de veehouderij verder te verduurzamen. “Het Brabantse overlegmodel heeft ons ongelooflijk veel goeds gebracht maar is ten einde. We gaan voor nieuwe coalities van boeren, burgers, met maatschappelijke organisaties, met kennisinstellingen, met het bedrijfsleven en met gemeenten. Gemeenten staan dichter bij burgers dan een provincie. We willen in de regio's werken aan nieuwe oplossingen om de verduurzaming toch voort te zetten.”
Bron: ZLTO