Heerlijk, lente! Dat vinden mijten ook! Nu we de winter weer achter ons gelaten hebben en de temperatuur langzaam weer uit het dal begint te klimmen worden vogelmijten ook weer actiever. Niet dat ze gedurende de winter weg zijn geweest, maar we weten nu eenmaal dat mijten het beste gedijen bij een hogere temperatuur en luchtvochtigheid.
Vogelmijten zijn een bedrijfsprobleem
De aanpak van vogelmijten is een continu proces. Vogelmijten zijn een bedrijfsprobleem en geen stalprobleem, elk bedrijf is uniek en vraagt maatwerk. Met een totale aanpak en nauwkeurige uitvoering is vogelmijt in het algemeen goed te beheersen. Mijtenbeheersing is jaar in- jaar uit- een continu proces dat bestaat uit een – monitoring, behandeling van de mijtenbesmetting, evaluatie en het beperken van nieuwe insleep en versleep (optimalisering).
Start met monitoring
Een goede methode om mijtenproblemen in de stal en op het bedrijf in kaart te brengen is monitoring.Met monitoring krijg je inzicht in de mate van vogelmijtbesmetting op je bedrijf en weet je wat je aan het doen bent en of de gekozen aanpak goed is en/of nog geoptimaliseerd kan worden. De voorkeur gaat uit naar een meetbare en objectieve monitoringsmethode, maar je kunt ook visueel monitoren. Het belangrijkste is dat je monitort en de waargenomen resultaten vastlegt.
Een goede objectieve monitoringsmethode is monitoring door middel van vogelmijtenvallen op te hangen in de stal op de juiste plaatsen en daarna de inhoud van de val aan vogelmijtenstadia te wegen. Laat de vallen 48 uur in de stal (twee nachten)hangen en haal ze daarna weg. U kunt ze daarna opsturen naar een laboratorium om ze te laten wegen maar ook zelf legen om te kijken wat erin zit. Nog een gouden tip: Mijten komen in elk seizoen voor dus monitor het hele jaar door!
Maak een waterdicht behandelplan
Vogelmijten zijn een bedrijfsprobleem, behandel het ook zo en behandel niet alleen de stal waarin de meeste mijten zitten. Via de eier- en mestbanden gaan vogelmijten van de ene naar de andere stal en zo zijn ze snel weer terug in uw behandelde stal. Dit is maar een voorbeeld hoe vogelmijten tussen stallen verspreid kunnen worden. Elk bedrijf is uniek, het is dus belangrijk dat er een op maat gemaakt behandelplan opgesteld wordt waar alle stallen en eigenlijk complete bedrijf onderdeel van uitmaken. Naast het nemen van preventieve handelingen en biosecuritymaatregelen zijn er diverse manieren om mijtenbesmettingen te behandelen: warmtestookmethode (>45˚ C), silica/diatomeeaarden, natuurlijke vijanden (roofmijten), biociden en diergeneesmiddelen welke via spray of drinkwater toegediend worden. Belangrijk is dat u een behandeling altijd conform de bijsluiter toedient en zorgt dat het product op de juiste wijze wordt gedoseerd of wordt ingezet.
Evalueer!
Na behandeling is het goed om opnieuw te monitoren. Zijn alle mijten weg en heeft de behandeling het gewenste effect bereikt. Waar liggen knelpunten en wat zijn uw zwakke plekken in de stal. Hoe doen de kippen het? Ziet u bijvoorbeeld verschil in voeropname, eikwaliteit, verenkleed, gedrag van de dieren en uitval, etc. Noteer deze parameters en evalueer deze voor volgende koppels.
Door optimalisatie langer vrij van vogelmijt?
Er zijn altijd versleeprisico’s via mest- en eierbanden, stalmaterialen, ventilatie, bezoekers, ongedierte, huisdieren, bijplaatsen van kippen, kleding, laarzen, kadaveropslag, de pluimveehouder en medewerkers zelf en nog veel meer. Breng deze samen met uw dierenarts in kaart en werk aan een optimale biosecurity. Een goede biosecurity draagt bij aan het voorkomen van insleep van vogelmijten en andere ziekten. Alle stadia van mijten worden via de mestband afgevoerd en op de mesthoop komen de eitjes en larven snel uit en kunnen terug wandelen naar de stal. Ook droogtunnels zijn een bron van nieuwe insleep. Super belangrijk: voer op de juiste momenten de mest af om herinsleep vanuit de mestopslag te voorkomen!
Betrek medewerkers in het plan van aanpak
Stel samen met je medewerkers een plan van aanpak op waarin je de insleep- en versleepmogelijkheden opneemt. Betrek alle medewerkers in dit plan en leg de medewerkers niet alleen de (financiële) risico’s van vogelmijten uit, maar ook de arbeidsvreugde die een mijtenvrije omgeving kan opleveren en bespreek met hen welke rol zij kunnen spelen in het bestrijden en beheersen van vogelmijten. Behandel niet alleen de vogelmijten in de stal, maar pak ook de omgeving aan.
Mijtenschade kan oplopen tot 60 cent per hen
Vogelmijtenbesmettingen kunnen niet alleen stress en irritatie geven, maar verlagen ook de weerstand van uw kippen*. Dit kun je terug zien in de resultaten van je koppel. Rick van Emous** berekende in 2017 de financiële schade van vogelmijtbesmetting en kwam uit op 60 eurocent per hen per jaar door gestegen uitval, lagere eigewicht, lagere eiproductie, meer tweede soort eieren, hogere voederconversie inclusief bestrijdingskosten. De geschatte schade door slechtere productie kost 45 eurocent per hen per jaar. Vogelmijten hebben niet alleen direct impact op de kip, maar kunnen ook ziekten overdragen van kip tot kip, ronde tot ronde zoals bv Salmonella. Het loont dus om vogelmijten continu te beheersen met als resultaat rustigere, vitalere kippen in je stal te hebben die optimaal kunnen presteren.
Ref: *Kowalski & Sokol, 2009
** Rick van Emous, Wageningen Universiteit & research, 2018
Veeva: BNL-NON-220300006-03-2022 © 2021-12 Intervet International B.V. Alle rechten voorbehouden.
