“Als watervogels die hier in de zomer blijven besmet raken met vogelgriep, dan bestaat het gevaar dat het virus zich in Nederland nestelt”, vertelt dr. Nancy Beerens van Wageningen Bioveterinary Research op Resource Online. “Als we overgaan op vaccineren, moeten we goed opletten of het virus zich ondanks dat niet alsnog kan verspreiden, zoals bij corona gebeurt”, vertelt ze op de website voor studenten en medewerkers van WUR.
Waarom verspreidt de vogelgriep zich sneller?
“In voorgaande jaren kwam het virus in oktober het land binnen met trekvogels. Dit jaar lijken een groot aantal trekvogels besmet te zijn. Ze hebben ook andere vogels in waterrijke gebieden besmet, zoals eenden, smienten, ganzen en zwanen. We krijgen nu besmette dode vogels uit alle provincies, behalve uit Drenthe.”
Zijn er nu zelfs otters besmet met vogelgriep?
“Dit jaar zijn er inderdaad dode zoogdieren binnengebracht die waarschijnlijk vogels met vogelgriep hebben opgegeten. Het ging om vossen, bunzingen en otters. Of dat helemaal nieuw is, weet ik niet. De symptomen van vogelgriep lijken erg op die van hondsdolheid, daarom werden deze dieren in het verleden alleen op hondsdolheid getest. Nu de vogelgriep in het nieuws is, komen er meer zoogdieren naar ons toe en registreren we meer vogelgriepbesmettingen.”
Moeten we ons zorgen maken dat mensen besmet raken?
“De zoogdieren die nu besmet zijn, zijn waarschijnlijk zogenaamde doodlopende gastheren. Ze verspreiden het virus niet verder. Af en toe raken mensen besmet met vogelgriep, maar ze krijgen milde symptomen en verspreiden het vogelgriepvirus niet. We zijn alert op mutaties van het virus. Bij vossen en otters hebben we een mutatie gevonden die ervoor heeft gezorgd dat het virus zich aanpast aan de lagere lichaamstemperatuur van deze zoogdieren. Het virus zou veel meer mutaties nodig hebben voordat het zich onder zoogdieren zou kunnen verspreiden, maar toch.”
Waarom verspreidt het virus zich zo snel onder vogels in Europa?
“In Nederland hebben we snelle diagnostiek en geldt de regel dat pluimvee binnen moet worden gehouden zodra de vogelgriep uitbreekt. Daarom verspreidt het virus zich in Nederland in het wild, maar niet van pluimveebedrijven naar andere bedrijven. In andere Europese landen wordt veel pluimvee buiten gehouden. Hierdoor kan het virus zich daar sneller verspreiden tussen bedrijven. In Italië zijn nu bijna 400 pluimveebedrijven besmet.”
Heeft u nieuwe dingen geleerd over het virus?
“We zien dat trekvogels het virus elk jaar in Nederland binnenbrengen, maar vorig jaar zijn er ook in de zomer enkele besmette wilde vogels aangetroffen. Maar de meeste vertrekken in het voorjaar, wat goed nieuws is. We hebben gezien dat vijf jaar geleden veel eenden en smienten besmet waren met vogelgriep, terwijl het dit jaar vooral ganzen en zwanen zijn. Blijkbaar past het virus zich aan – we weten niet hoe – en heeft Nederland een grote populatie watervogels die hier in de zomer verblijft. Als vogels uit die populatie besmet raken, bestaat het gevaar dat het virus zich in Nederland nestelt.”
Moet pluimvee worden ingeënt tegen vogelgriep?
“De overheid zou die mogelijkheid zeker moeten bekijken, maar het is belangrijk om te controleren of het virus zich toch niet kan verspreiden, zoals met de Covid-vaccinatie is gebeurd. We worden nu niet zo ziek, maar het coronavirus kan zich nog steeds verspreiden – ongezien. Dat is een risico. We testen nu een paar vaccins om te kijken of ze goed werken.”
Tekst: Gerben Hofman
Bron: Resource-Online