We hebben de zomer nog maar net achter de rug. Hittegolven en een heerlijke nazomer doen ons nog in warmere sferen hangen maar de winter staat weer onvermijdelijk voor de deur. De winter vormt altijd een uitdaging, maar we worden steeds beter in het creëren van een stabiele productie het gehele jaar rond.
Uitdagingen voor pluimveehouders in winterse condities
We trekken bijvoorbeeld lessen uit gebieden als Canada, Scandinavië en Siberië waar men veel ervaring heeft met de winterse kou. Ze gaan er de strijd aan met bevriezing, sneeuw en winterse stormen. Het weer is in Nederland wat minder extreem maar zeer wisselvallig, we moeten snel kunnen schakelen om het klimaat in een stal optimaal te houden. Een constant klimaat houden in een stal met uitloop is logischerwijs moeilijker dan in een gesloten stal. Voor stallen met uitloopschuiven geldt een groot verschil tussen dag en nacht wat de luchtstroom betreft. In dit artikel geven we wat tips om ook in de winter de productie optimaal te houden.
Gezondheid, gedrag en signalen van de dieren
De gezondheid van de dieren loopt in de winter meer risico dan in de zomer. Verschillende ziekten en aandoeningen zoals ademhalingsproblemen, verkoudheid en bacteriële infecties liggen op de loer wanneer de weerstand omlaag gaat. Een goede weerstand hangt samen met het stalklimaat. Hoe beter deze is, hoe makkelijker de dieren gezond blijven. Veel voorkomende problemen met stalklimaat zien we in de vorm van vocht en tocht. Vochtige plekken in de stal bieden ruimte voor snellere bacterieontwikkeling.
Wanneer het klimaat in een stal goed op orde is, ziet u dat bijvoorbeeld aan de spreiding van de dieren door de ruimte. Kippen gaan als ze het koud hebben dichter op elkaar zitten. Als de kippen zich mooi door de stal verspreiden kunnen ze allemaal ook goed bij de drink- en voerlijnen. De voerconversie zal ’s-Winters wel wat hoger liggen vanwege een verhoogde stofwisseling. Kippen die in de rui zijn worden wat meer kwetsbaar en moeten zich in de warmte van de stal kunnen terugtrekken wanneer nodig.
Lessen uit koudere wereld delen
Boeren maken in koudere werelddelen veel gebruik van windkappen en schotten om te zorgen dat er geen koude wind direct de stal in of door kan blazen. Ook bij uitloopschuiven kan het plaatsen van schotten de directe inblaas van koude wind breken. Warmtewisselaars en recirculatietechnieken bieden hulp op een energie efficiënte manier. Ze laten de aanwezige warmte niet verloren gaan. Een goed geïsoleerde stal is daarnaast altijd in uw voordeel.
Een slimme techniek is ook de inlaatventielen vaak van positie en capaciteit te laten veranderen. Gebruik maar een deel van de inlaatventielen en laat die vaker bewegen. Zo is er meer controle over de ventielen die in gebruik zijn. Wanneer de ventielen maar een heel klein stukje open staan is de kans dat ze aanvriezen groter. Als ze wat verder openen wordt de luchtsnelheid hoger en neemt dat risico af.
Klimaatkamer
Onderhoud helpt controle te houden
Omdat in de winter de luchtsnelheid van de ventilatiesystemen lager is dan in de zomer kan de lucht moeite hebben door de filters van warmtewisselaars te komen. Bij wandventilatoren en lichtfilters kan hetzelfde probleem optreden. De boel raakt door stof en vuil langzaam verstopt en dit kan in de winter ook nog eens bevriezen. Goed schoonmaken en onderhouden van de verschillende onderdelen zorgt dat de maximale controle wordt gehouden. Soms komt er valse lucht binnen door kieren bij de uitloopschuiven, dan kan er ’s-Nachts geen onderdruk worden opgebouwd. Als er kieren zitten kunnen deze met rubbers of siliconenkit worden afgedicht.
Dag en nacht
Het ritme van dag en nacht is met name voor legkippen erg belangrijk. Wanneer het licht aangaat en wat voor licht wordt gebruikt beïnvloed de performance en het aantal grondeieren. In een vrije-uitloopstal zijn vanwege de uitloopschuiven lichtfilters overbodig omdat er toch daglicht naar binnen komt. In gesloten stallen kunnen lichtfilters wel het daglicht blokkeren en kan een eigen lichtschema gehanteerd worden. Lichtfilters in combinatie met windkappen zorgen ervoor dat een compleet eigen klimaat en ritme gecreëerd kan worden.
Nederland aan kop
We zien de laatste jaren een groeiende vraag onder consumenten naar verantwoorde veehouderij. Verantwoorde producten en dierwelzijn worden steeds belangrijker. Om hier gehoor aan te geven veranderen veel veehouders hun werkwijze. Een duidelijk voorbeeld in pluimveehouderijen is de opkomst van het aantal vrije uitloopstallen met verrijking voor de dieren om meer natuurlijk gedrag te kunnen vertonen. We zien deze stalconcepten vooral in West-Europa, Amerika en Canada sterk toenemen. Stallen met een vrije uitloop zijn echter moeilijker te beheren dan dichte stallen.
Als innoverend land loopt Nederland in de pluimveesector voorop. We zien steeds slimmere technieken en manieren voor efficiënte huisvesting en beter dierwelzijn. Een uitloopruimte, ofwel wintergarden, wordt de standaard en gelijkdrukventilatie maakt hier zijn opkomst. Wanneer met gelijkdruk wordt geventileerd vormen de uitloopschuiven geen problemen. We zien overdag vaak gelijkdruk en ’s-Nachts, wanneer de uitloopschuiven dicht zijn, ventilatie op onderdruk. In een ventilatiesysteem op gelijkdruk stuur je actief de lucht in de stal en je trekt hem er actief weer uit, met ventilatoren. Dit concept wordt vaak met kokers bewerkstelligd wat als voordeel oplevert dat er ook een recirculatie element in kan.
Als de kokers een recirculatie element bevatten kan de warme lucht bovenin de stal met verse koude lucht worden vermengd en voorkom je koudeval op de dieren. Bovendien kan men met een vermengde warme lucht voorkomen dat het strooisel vochtig wordt en daarmee extra ammoniak ontwikkeling optreed. Efficiënt met energie, en toch maximaal kunnen sturen.
Meer informatie
TPI Polytechniek
W: www.tpi-polytechniek.com
E: sjacobs@tpi-polytechniek.com
T: 073-6569194
Auteur Sjors Jacobs, TPI Polytechniek
