De consumentenprijsindex van eieren is de eerste maanden van 2019 verder gestegen. De prijzen af eierpakstation zijn in dezelfde periode gedaald. De eierprijzen af boerderij fluctueren. Ze daalden in januari en stegen in februari. Volgens het normale seizoenpatroon stijgen die eierprijzen in het voorjaar richting Pasen.
Figuur 1: Prijsontwikkeling (index, 2015=100), per schakel in de keten, eieren
Prijsontwikkeling
De consumentenprijs van eieren is in januari en februari wederom gestegen. De stijging in januari kan verklaard worden door de btw-verhoging van 6% naar 9%. Maar de verdere stijging van 2,5% in februari is opvallend. De prijsindex van 136 ligt nu 10% boven het niveau van vorig jaar in februari. De producentenprijs (voor de producten af eierpakstation) is in de eerste maanden van 2019 iets gedaald. In februari was de index 96. De pakstations leveren de eieren dus voor lagere prijzen aan de supermarkten dan in de laatste maanden van 2018. De prijs af boerderij schommelt sterk. In januari daalde de prijs om in februari weer te stijgen naar 104. Deze ontwikkeling is conform het normale seizoenspatroon, met stijgende prijzen in het voorjaar in de richting van Pasen. De index voor eierprijzen af boerderij heeft betrekking op scharreleieren. Deze eieren zijn de belangrijkste categorie in het winkelschap, met daarnaast nog verkoop van eieren van hennen met vrije uitloop en biologische eieren.
Keten
De tafeleieren in het schap bij de supermarkten zijn direct door de pakstations afgeleverd of door grossiers via de pakstations. Leghennenhouders leveren eieren aan de pakstations, verpakken zelf of leveren aan de eiproductenindustrie. Broederijen en de opfokkers van jonge hennen zijn belangrijke voorschakels in de eierketen. Mengvoerfabrikanten zijn belangrijke toeleveranciers in de sector
Toelichting op drie niveaus
Bijna 90% van de tafeleieren wordt afgezet via de supermarkten. Er is geen noemenswaardige import van eieren voor de afzet via supermarkten. In Nederland houden circa 1.000 bedrijven leghennen, in verschillende houderijsystemen. Het merendeel van de hennen wordt gehouden als scharrelhen. Daarnaast worden ook hennen gehouden in kooihuisvesting, vrije uitloop en biologisch.
De geproduceerde eieren worden op de boerderij verpakt of geleverd aan de 14 middelgrote en grote pakstations. Deze sorteren en verpakken de eieren in consumentenverpakkingen. De Nederlandse pakstations leveren tafeleieren aan supermarkten in Nederland (circa 30% van de productie) en Duitsland (ook circa 30% van de productie). Een deel van de eieren (30 tot 35%) gaat naar de eiproductenindustrie in Nederland en het buitenland. Daar worden de eieren verwerkt tot vloeibaar of gedroogd eiproduct. Dit eiproduct wordt vervolgens weer gekocht door de levensmiddelenindustrie, waarbij fabrikanten van sauzen en pasta en bakkerijen belangrijke afnemers zijn.
Prijsvorming
De leghennenhouders maken veelal per legronde afspraken met een pakstation. Naast kwaliteitsaspecten kan er ook een afspraak gemaakt worden over de prijs voor de eieren. Het merendeel van de leghennenhouders werkt echter met een vrije marktprijs. Dat betekent dat voor elke geleverde partij eieren de marktprijs van dat moment betaald wordt. Er is een duidelijk seizoenpatroon in de marktprijzen. ’s Zomers zijn de eierprijzen voor de leghennenhouders in de regel lager dan in de rest van het jaar. Op detailhandelsniveau zijn de prijzen vrij stabiel.
Prijsindices
De consumentenprijsindex (CPI) is gebaseerd op de prijzen voor tafeleieren in de supermarkt. De PPI is gebaseerd op de opbrengstprijzen van pakstations én die van de eiproductenindustrie.
Figuur 2: Prijsontwikkeling consumentenprijsindex (CPI), eieren per jaar
Figuur 3: Prijsontwikkeling af-boerderij (index 2015=100), eieren per jaar
Figuur 4: Prijsontwikkeling producentenprijsindex (PPI), vogeleieren uit schaal, per jaar
Bron: Agrimatie
