Vanaf 2026 worden er in Nederland geen eendagshaantjes van legrassen meer gedood voor de productie van tafeleieren bestemd voor de Nederlandse en Duitse markt. De pluimveesector, de Dierenbescherming en het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) hebben dit gezamenlijk besloten.
Met de invoering van deze maatregel worden jaarlijks zo’n 6 tot 7 miljoen eendagshaantjes gespaard. De sector heeft de afgelopen periode hard gewerkt om deze stap technisch mogelijk te maken, en is nu klaar om de verandering door te voeren. Minister Wiersma van LVVM meldt dit vandaag aan de Tweede Kamer en is trots op het bereikte resultaat.
In ovo-bepaling of haantjes opfokken
Een belangrijke methode om het doden van eendagshaantjes te voorkomen, is geslachtsbepaling in het ei, oftewel in ovo-geslachtsbepaling. Dit proces vindt plaats binnen twaalf dagen na het begin van het broedproces. De broederij laat dan haankuikens niet meer uitkomen. Er zijn verschillende technieken beschikbaar, zoals MRI-scans met kunstmatige intelligentie of een methode waarbij een druppeltje vloeistof uit het ei wordt geanalyseerd. Nederlandse broederijen beschikken al over apparatuur met dergelijke technieken.
Naast geslachtsbepaling in het ei zijn er ook alternatieve routes: het opfokken van haantjes voor vleesproductie en het gebruik van dubbeldoelkippen, die zowel eieren leggen als geschikt zijn voor vleesconsumptie. Dit maakt het economisch aantrekkelijker om de hanen te behouden.
ZED-eieren als nieuwe standaard?
Voor een succesvolle transitie is het cruciaal dat consumenten en bedrijven overstappen op ZED-eieren (Zonder Eendagshaantjes Doden). Om de vraag te stimuleren, worden gesprekken gevoerd met supermarkten, horeca, catering en de verwerkende industrie. De meerkosten voor een pluimveehouder bedragen naar verwachting circa 1,15 cent per ei, volgens berekeningen van Wageningen Economic Research.
De komende periode blijft het ministerie de voortgang monitoren en blijft het in gesprek met ketenpartijen om de implementatie van ZED-eieren verder te ondersteunen. Ministerie en sector tonen zich optimistisch over de haalbaarheid van de doelstelling voor 2026.
Tekst: Gerben Hofman