De overstap op voerpannen heeft voor Niels Katier uit Ambt Delden en Ben Beerens uit Hoogeloon goed uitgepakt. Arbeidsgemak en een snelle gelijkmatige voerverdeling overtuigden de pluimveehouders. Beide werken ze ook met Natural Beak Smoothing (NBS). Door de ruwe bodem krijgen de kippen tijdens het eten een natuurlijke snavelbehandeling. “Het schuurt mooi af”, is de conclusie.
De uitbreiding van het opfokbedrijf van drie naar vijf stallen in 1999 was voor Niels Katier reden om kritisch naar de werkzaamheden te kijken. “Op sleepkettingen konden we ook goed opfokken, maar het ging om een forse uitbreiding. Hoe doen we dat met arbeid, ook omdat er met sleepkettingen en voerplaten veel handmatig werk verzet wordt. Het werkt perfect, alleen sjouw je je een ongeluk”, blikt Katier terug.
De Twentse pluimveehouder verdiepte zich in voerpannen en zag daarin een goed alternatief. “Vanaf dag één zie je dat het werkt. De kuikens lopen in de voerpannen, waardoor ze niet op voerplaten hoefden worden gevoerd, zoals wij dat wel deden bij sleepketting. De voerpannen zijn oplierbaar, waardoor wij met een rechte rug de pannen kunnen reinigen tijdens de leegstand. Voorheen moesten we natuurlijk de hele ketting uit elkaar halen.”
Efficiënter en meer arbeidsgemak
Fidimat-voerpannen van Roxell werden ook in 2009 in twee nieuwe stallen geïnstalleerd. Twee en zes jaar later kwamen er voerpannen voor twee bestaande stallen bij. Katier stelt dat de voordelen zich in de praktijk daadwerkelijk laten zien. Hij denkt dat naast het arbeidsgemak ook de verdeling van het voer met voerpannen efficiënter is. “Met kettingen moet het toch een weg afleggen en loop je het risico dat het meel ophoopt of dat er strooisel meegaat. Met een voerpan ligt het pats boem klaar.”
Een groot voordeel van de Vitoo-voerpannen, die in 2018 op het bedrijf kwamen, is de afstelling van de pan. “Het voercircuit loopt langer door, waardoor de vreettijd wordt verlengd. Dat traject is vooral voor gerantsoeneerde dieren een groot pluspunt. Het werkt uiteindelijk positief voor het welzijn. Bovendien kun je met pannen circuits apart aansturen voor bijvoorbeeld een selectieafdeling en is het daarbinnen ook nog mogelijk om in groepen op te delen of zelfs per voerpan zodat je over de gewichtsklassen meer uniformiteit krijgt.”
Betere opstart met voerpan
Wel merkt Katier dat voerpannen ten opzichte van sleepkettingen om nauwer management vragen als het gaat om bezetting. “Hoe houd ik de voerbuis altijd vol? Welke intervallen pas ik op welke momenten toe en welke stand van de pan moet ik gebruiken? Dit heb ik mij in de eerste jaren goed eigen gemaakt, waardoor ik het systeem goed kan ‘lezen’ en daardoor begrijp. Daarnaast is het in de gaten houden van de dierbezetting op voerpannen erg belangrijk. Met sleepkettingen kun je met een iets hogere bezetting beter uit de voeten dan met voerpannen”, is zijn opvatting, “Met een voerpan daarentegen vind ik dat de kuikens een mooiere opstart hebben. Dit levert uiteindelijk een groeivoordeel en een lager voerverbruik op.”
De voordelen van voerpannen wegen in het geval van Katier zwaarder, al benadrukt hij dat een keuze voor sleepketting niet verkeerd is. Na een test met ovale pannen, raakte de pluimveehouder overtuigd van de voordelen van een nieuw product, de Vitoo-pannen van Roxell met een NBS-bodem. “Snavelbehandeling tijdens het eten, dat zou een uitkomst zijn.” NBS is een concept van Roxell met een ruwe gestructureerde bodem. Een natuurlijke oplossing voor het behandelen van de snavels, omdat bij het pikken op de metalen rand in de pan de snavels na verloop van tijd vanzelf minder scherp worden. “We hebben in ver verleden weleens onbehandelde kippen gehad. Met het oog op het pikken in een donkere stal, vroeg ik me toen af of dat de toekomst is. Nu kun je onder natuurlijke omstandigheden de snavels behandelen en gewoon goed opfokken.” Na de eerste investering in 2018 zijn inmiddels in vier andere stallen ook de pannen met de NBS-bodem aangebracht.
De natuurlijke snavelbehandeling zorgt in de praktijk voor goed resultaat. In de oude situatie zag Katier de snavels doorgroeien. Er was sprake van kopbeschadiging door de rangorde. Dat is met de nieuwe pannen nauwelijks tot niet. “Het schuurt mooi af. Na twintig weken is de havik goed afgevijld. Ik heb bovendien het gevoel dat de kippen eerder naar de pan lopen om de snavel te onderhouden. Waar ze eerder altijd tegen de muur pikten, doen ze dat nu in de pan, blijkbaar hebben zij die behoefte om de snavel ‘te onderhouden’.”
In één van de stallen op het opfokbedrijf ligt nog een sleepketting. Katier wacht af totdat die stal moet worden vervangen, voor hij ook daar investeert in de ovale pannen met NBS-bodem. “Uiteindelijk hoop ik in alle stallen deze pannen op te hangen. Er is op een opfokbedrijf namelijk niets mooier dan eenheid.”
Voerpannen op vermeerderingsbedrijf
Ben Beerens uit het Brabantse Hoogeloon voert sinds vorig jaar in een nieuwe stal zeventienduizend vleeskuikenouderdieren onder pan. Hij is daarmee een vreemde eend in de bijt omdat vermeerderingsbedrijven vaak voor andere systemen kiezen. “Reden dat wij bij de voerpannen uit zijn gekomen is de verdeling en de snelheid. Die is beter dan andere systemen.” Beerens werkt bijvoorbeeld ook met Bridomat-voergoten. “De vleeskuikenouderdieren hebben binnen drie seconden toegang tot het voer en dat werkt enorm goed.”
“Met de keuze voor voerpannen werden wij voor gek verklaard. Ik heb het idee dat de terughoudendheid in vermeerdering ontstaat door zo’n systeem in het verleden niet juist geïnstalleerd en gebruikt is. Met een te hoge bezetting en te lage aanvoersnelheid verlies je de controle. Je kunt ook niet even in de buis kijken natuurlijk.” Met 12,3 hennen per pan heeft Beerens ruim voldoende voerbaklengte. “We hebben veel mensen opgebeld met hun ervaringen over de voerpannen. Vooral van de pluimveehouders die tevreden zijn, heb ik geleerd om de voerpannen goed te gebruiken.” Beerens durft geen uitspraken te doen over wat effecten zijn als opfokbedrijven, die aan hem leveren, met een ander voersysteem werken.
De voerpannen bij de Brabantse pluimveehouder zijn ook voorzien van een NBS-bodem voor de natuurlijke snavelbehandeling. Na anderhalve ronde vindt Beerens het nog te vroeg om daarover conclusies te trekken. “We zien wel dat de snavels iets korter zijn, één of twee millimeter. Dus het doet wel degelijk wat. In de andere stallen hebben we op dit moment ook geen last van pikkerij, dus is het lastig te vergelijken. Toch denk ik wel dat de kans op verwondingen is.”
Al met al is Beerens blij met de keuze, die hij vorig jaar heeft gemaakt. “Laat ik het zo zeggen. Als we weer een nieuwe stal gaan bouwen of renoveren is de kans groot dat er weer voerpannen in komen.”
Meer informatie:
Smits Agro
www.smitsagro.nl
076-5418000
Tekst: Martin de Vries
Foto’s: Niels Katier en Geraldine Nikkels
Bedrijfsgegevens Katier Pluimvee
Niels en Marlous Katier
Katier Pluimvee
Ambt Delden (Overijssel)
Opfokbedrijf met 92.500 dieren per ronde
Bedrijfsgegevens Greenfarms
Ben Beerens
Greenfarms
Hoogeloon (Brabant)
Vermeerdering op twee locaties
(51.000 en 54.000 ouderdieren)
