In de eerste maanden van 2020 is de consumentenprijsindex van pluimveevlees gestegen. De index was in maart 118 (2015-100), een stijging van bijna 3% ten opzichte van januari. De prijzen af slachterij (producentenprijzen) stegen ook in deze periode, evenals de prijzen af boerderij. In januari was de index van af boerderijprijzen 91 en in maart was deze gestegen naar 95. De stijging komt na een periode van lage prijzen aan het einde van vorig jaar. Het is dus een herstel naar een normaal prijsniveau. De invloed van de coronacrisis is nog niet zichtbaar in deze cijfers: pas eind maart was er een forse daling in de prijs af boerderij voor reguliere vleeskuikens.
Prijsontwikkeling pluimveevlees
De consumentenprijs van pluimveevlees in de Nederlandse retail is de eerste maanden van 2020 gestegen. In januari was de index 114 en in maart was deze gestegen naar 118 (2015=100), wat een stijging is van bijna 3%. Deze index is gebaseerd op de gemiddelde prijs van pluimveevlees van alle concepten op basis van langzaam groeiende kip. Door de coronacrisis neemt bij de retail de vraag naar kip toe. Enkele supermarkten hadden hierbij problemen met de aanvoer van de concepten en moesten (tijdelijk) kip verkopen die niet voldoet aan de eigen inkoopvoorwaarden.
Prijzen af slachterij
De prijzen voor de producten af slachterij zijn in de eerste maanden van 2020 iets gestegen. De index was 108 in maart (2015=100). Slachterijen ontvangen gemiddeld genomen een iets hogere prijs dan in de laatste maanden van vorig jaar. De prijzen af boerderij zijn in de eerste maanden van 2020 duidelijk gestegen. In maart was de index 95 tegen 91 in januari (2015=100), een stijging van 5%. Dit is een herstel van de zeer lage prijzen in de laatste maanden van 2020. Hiermee kwamen de prijzen weer op een meer normaal niveau. De index heeft betrekking op de prijs van reguliere (snel groeiende vleeskuikens). Door de corona-crisis was er fors minder vraag naar reguliere kip door minder afzet naar de foodservice/horeca en export. Vanaf eind maart daalde de prijs voor reguliere kuikens met 5 tot 10%. Dit prijseffect is nog niet zichtbaar in cijfers waarover nu gerapporteerd wordt. Voor de pluimveehouders die kuikens houden voor de Nederlandse supermarkten (concepten) bleven de prijzen op een gelijk niveau.
Afzet pluimveevlees
De hoofdmoot (90 tot 95%) van de binnenlandse afzet van pluimveevleesproducten wordt door consumenten gekocht in supermarkten. Hiervan is verse kipfilet het belangrijkste product. De pluimveeketen is sterk geïntegreerd en slachterijen regelen dat de productie van de verschillende schakels op elkaar wordt afgestemd. Slachterijen en verwerkers leveren aan de retailers en vleeskuikenbedrijven leveren kuikens aan de slachterijen. Toeleveranciers aan vleeskuikenbedrijven zijn: vermeerderaars (producenten van broedeieren), kuikenbroederijen en mengvoerleveranciers.
Slachterijen in Nederland
Er zijn 15 middelgrote en grote slachterijen in Nederland. Verdere verwerking vindt veelal plaats door een bedrijf op een andere locatie dan de slachterij. Daar worden geslachte kuikens verder verwerkt tot consumentenproducten (kipfilet, drumstick, dijen, vleugels). De twee grootste spelers binnen Nederland slachten en verwerken zelf; qua volume hebben beide bedrijven samen meer dan de helft van de markt in handen.
Er zijn ongeveer 600 bedrijven die vleeskuikens houden. Zes- tot achtmaal per jaar leveren zij vleeskuikens (kip) op een gewicht van 2 à 2,5 kg aan de slachterij. De slachterijen en verwerkers leveren het pluimveevlees op schaal aan de retailers. Meer dan de helft van de Nederlandse productie wordt geëxporteerd. Ook wordt pluimveevlees geïmporteerd. Importpluimveevlees wordt vooral gebruikt in foodservice en in de verwerkende industrie.
Binnen de groep vleeskuikenhouders houdt een deel langzaam groeiende vleeskuikens, waarvan het vlees in de vorm van allerlei concepten in de Nederlandse supermarkten verkocht wordt.
Het merendeel van de Nederlandse vleeskuikenhouders (met circa 65 à 70% van de kuikens) houdt gangbare snelgroeiende kuikens. Het vlees van deze kuikens wordt afgezet in de foodservice (vooral quick service restaurants) en export. De prijs af boerderij is gebaseerd op de marktprijs van de gangbare snelgroeiende kuikens. De consumentenprijs is gebaseerd op de prijzen in de Nederlandse supermarkten en deze prijs heeft betrekking op het pluimveevlees van de langzaam groeiende vleeskuikens. In de praktijk is er een wisselwerking tussen de opbrengstprijs af boerderij van de snelgroeiende en langzaam groeiende vleeskuikens.
Prijsvorming pluimveevlees
De consumentenprijs kent nauwelijks seizoensinvloeden. Vleesverwerkers maken met de inkopers van de supermarkten afspraken over de kwaliteit en prijs van de producten. Er worden 1- tot 2-jaarcontracten afgesloten na tendering. Soms worden afspraken gemaakt op basis van de inkoopprijs bij de pluimveehouders. Een belangrijk deel wordt geëxporteerd. De prijzen op de buitenlandse markten hebben invloed op de prijs in Nederland, zowel op producentenniveau, maar ook af boerderij. Er is een seizoenspatroon met hogere prijzen in de zomerperiode. Prijzen af boerderij worden bepaald door de slachterijen en zijn afhankelijk van het moment van leveren. Bijna alle vleeskuikenhouders hebben een jaarcontract voor het leveren van de vleeskuikens aan een slachterij. In het contract staan afspraken over de leveringen en de kwaliteit van de kuikens, maar niet over de prijs.
