Het Europees Parlement uitte op 14 februari stevige kritiek op de uiteenlopende handhaving van de diertransportwetgeving in de EU-landen. CDA-Europarlementslid Annie Schreijer-Pierik eist een strengere handhaving van de bestaande wetgeving uit 2006 in andere lidstaten:
“Er is nu sprake van een ongelijk speelveld doordat inspecties en handhaving in veel EU-landen tekortschieten, terwijl in Nederland de ene dierenarts de andere keuringsarts controleert telkens als varkens een uurtje de grens over naar een Duitse slachterij gaan.“
Een grote meerderheid van het Parlement steunt de oproep van CDA, VVD en SGP aan de EU-Commissie om een diervriendelijker ‘bordeskeuring’ in te voeren. “Dit is beter voor dier, boer en chauffeur. De huidige klepkeuring kost de Nederlandse boeren 250 euro per uur. Zij dragen de extra lasten“, aldus Schreijer-Pierik. Ook EU-regels over diergezondheidscertificaten belemmeren nu nog het vervoer van varkens uit Nederland naar bijvoorbeeld een dichterbij gelegen Duitse slachterij. Die overbodige regels moeten snel op de schop, zo vindt het EU-Parlement. Schreijer-Pierik: “Het dierenwelzijn mag niet in gevaar komen door overbodige EU-bureaucratie voorafgaand aan vervoer tussen nota bene EU-landen.”
Toegang tot landen buiten de EU moet mogelijk blijven
Het CDA vindt echter dat de eis tot het verbieden van vervoer van levende dieren naar derde landen buiten de EU, alleen omdat deze landen slechts hun eigen diertransportregels erkennen, veel te ver gaat. “Absurd! Springpaarden en fokdieren moeten ook in de toekomst gewoon naar landen buiten de Europese Unie kunnen worden vervoerd in goede omstandigheden. Toegang tot het Verenigd Koninkrijk moet na de Brexit gewoon mogelijk blijven voor levende have. We gaan de Europese export toch niet op slot zetten?“, vraagt Schreijer-Pierik.
Keuzevrijheid dierhouders
Schreijer-Pierik keerde zich in het Parlement met succes tegen een verplichting voor boeren om dieren in het dichtstbij gelegen slachthuis te laten slachten. Ook wil ze geen EU-subsidies voor nieuwe lokale slachthuizen. “Dierhouders moeten de keuzevrijheid behouden naar welk slachthuis zij hun dieren willen sturen, anders verstoren we de markt. Mobiele slachtfaciliteiten op het erf zijn een interessante ontwikkeling die moet worden gefaciliteerd waar dit in overeenstemming met de hygiënevoorschriften en het dierenwelzijn gewenst is, zoals bij noodslachtingen.”
Harmonisering van de uitvoering
Het CDA benadrukt dat de EU-regels nu de strengste ter wereld zijn, maar dat het aan de handhaving schort. “Harmonisering van de uitvoering in alle EU-landen zal onnodig dierenleed voorkomen.” Schreijer-Pierik vindt het stigmatiserend dat het EU-Parlement in het voorliggende rapport beweert dat dierhouders en goedwillende vervoerders verantwoordelijk gehouden moeten worden voor de misstanden tijdens het vervoer elders of zelfs voor gefilmde misstanden in derde landen, die tot een “politieke hetze tegen boeren en huidig diervervoer hebben geleid.”
De CDA-politica wijst ook op de hogere standaarden die Nederlandse diervervoersbedrijven zichzelf opleggen. “Dierenwelzijn is een belangrijk thema; het belemmeren van diervervoer vanuit de EU zal de dierlijke productie gewoon verplaatsen en wereldwijd netto het dierenleed doen toenemen. De mondiale consumentenvraag naar dierlijke producten groeit immers verder!” Op voorstel van Schreijer-Pierik wil het Parlement dat de Commissie diervriendelijke innovaties gaat steunen.
Uitkomst vergadering Europees Parlement:
- Meer onaangekondigde controles en risico-evaluaties; hogere straffen voor overtreders
- Kortere transportduur en het vervoer van karkassen in plaats van levende dieren
- Betere handhaving van bestaande regels met behulp van nieuwe technologieën
Het Parlement roept op om bestaande regels voor bescherming van dieren tijdens transport beter te handhaven. Volgens de aangenomen resolutie moeten overtreders ook worden gestraft.
De resolutie werd aangenomen met 411 stemmen voor, 43 stemmen tegen en 110 onthoudingen. Het Europees Parlement herhaalt hierin zijn oproep uit 2012 voor een doeltreffende en uniforme handhaving van de bestaande EU-wetgeving uit 2005 inzake dierenvervoer. In sommige lidstaten wordt deze wetgeving onvoldoende toegepast.
De Europese Commissie moet sancties instellen voor lidstaten die de Europese regels niet op de correcte manier toepassen. De lidstaten moeten de overtreders vervolgen door middel van effectieve en geharmoniseerde maatregelen, inclusief het in beslag nemen van voertuigen en een verplichte training voor personeel.
Strengere controle en betere transportvoertuigen
Europarlementariërs willen moderne technologie inzetten voor de verbetering van het handhaven van de huidige regels, zoals het instellen van GPS-systemen die de locatie van dieren en de duur van het transport bijhouden en metingen doen tussen het punt van vertrek en aankomst. Ze dringen aan op een nieuwe dierenwelzijnsstrategie voor de periode 2020-2024 en een duidelijke definitie van wanneer dieren geschikt bevonden worden voor transport.
Het Europees Parlement roept nationale overheden op om:
- Meer onaangekondigde beoordelingen en risico-evaluaties uit te voeren
- Instanties in alle landen op de transportroute te informeren als een schending van de regels wordt geconstateerd
- De vergunning van herhaaldelijke overtreders op te schorten of in te trekken
- Voer- en vaartuigen die niet aan de regels voldoen te verbieden
- Havens aan te passen aan de standaarden voor dierenwelzijn en controles voorafgaand aan het transport te verbeteren
Op basis van wetenschappelijke studies moeten de EU-regels betreffende transportvoertuigen worden herzien. Dit moet zorgen dat de voertuigen voorzien zijn van voldoende ventilatie en het regelen van de temperatuur, geschikte drinksystemen en systemen voor vloeibare voeding, een lagere bezettingsdichtheid en voertuigen die zijn aangepast aan de behoefte van elke soort.
Minder transporttijd en het omgaan met export
De transporttijd van dieren moet zo kort mogelijk zijn. Het Europees Parlement steunt lokale en mobiele slachtingen en slachtingen op boerderijen alsmede vleesverwerkingsbedrijven dichtbij de boerderijen, korte distributielijnen en directe verkoop. Ze willen dat de Europese Commissie met passende maximale tijden komt voor de duur van het transport voor verschillende soorten. Er moet een strategie worden ontwikkeld die zorgt voor de omschakeling van het transport van levende dieren naar het transporteren van vleesproducten, karkassen en kiemproducten waar mogelijk.
Europarlementariërs willen dat bij verschillen in transportwetgeving die van derde landen in overeenstemming wordt gebracht met de EU-wetgeving. De EU moet hierbij de verschillen proberen te overbruggen door middel van bilaterale overeenkomsten. Indien dit niet mogelijk is moet het transport van levende dieren naar deze landen worden verboden.
Quote
Rapporteur Jørn Dohrmann (ECH, Denemarken): “De hele transportketen moet zich houden aan de afspraken. Dit geldt voor boeren, handelaren, dierenartsen en transportbedrijven. We hebben de Europese Commissie en de lidstaten duidelijk gemaakt dat ze hiervoor moeten zorgen. Dit door ofwel de huidige regels beter te handhaven of door te kijken naar nieuwe beleidsinstrumenten om technologie toe te passen en zo de transportduur te verkorten.”
“Dit is ook van toepassing op landen die geen lid zijn van de EU. Volgens het Europees Hof is de EU verantwoordelijk voor dieren zelfs na het verlaten van Europees grondgebied. Daarom moeten derde landen dezelfde standaarden voor de bescherming van getransporteerde dieren hanteren als dat wij doen, anders blokkeren we de export van levende dieren van die landen naar de EU.”
Vervolgstappen
De resolutie beveelt aan tot instelling van een onderzoekscommissie naar het welzijn van dieren die worden getransporteerd binnen en buiten de EU. Deze commissie, die zou moeten worden ingesteld na de Europese verkiezingen, moet onderzoek doen naar de slechte behandeling van dieren en het ontbreken van handhaving van bestaande EU-regels.