Pluimveebedrijf Bevelander- Feleûs VOF in Poortvliet is nog altijd één van de weinige locaties waar gewerkt wordt met een patiostal. En dat terwijl Bevelander zeer te spreken is over het systeem en de technische resultaten bij zijn vleeskuikens.
Bram Bevelander is al sinds 1998 actief in de pluimveesector en zou met geen enkel ander stalsysteem willen werken: “Dit is de meest efficiënte manier van vlees produceren en heeft de laagste milieu footprint. Bovendien liggen de technische resultaten tien procent hoger dan bij andere stalsystemen.”
De interesse voor de patiostal ontstond in 2008, toen Bevelander in Lelystad de proefopstelling van Vencomatic zag staan. In een oude aardappelbewaarschuur heeft Bevelander vijf jaar lang met een prototype van de patiostal gewerkt, waarna het systeem is doorontwikkeld tot een stal waarbij de kuikens langer blijven zitten. Inmiddels staan er meer dan honderd stallen in onder meer Rusland en Korea. Slechts vijf daarvan staan in Nederland. De reden dat het aantal patiostallen in Nederland al jarenlang gelijk blijft, is volgens hem simpel: wetgeving. Bevelander: “Het is een duur systeem dat uit de technische resultaten betaald moet worden. Dat lukt ons prima, maar om het rekentechnisch interessant te maken, zijn we wel haast verplicht om met 150.000 dieren te werken. Dat is voor veel pluimveehouders al een behoorlijk stap, maar vergunningtechnisch ligt het grootste struikelblok. Nederland is wat dat aangaat eigenlijk dicht, er kan niet veel meer”, concludeert hij tot zijn grote spijt.
Klimaatzolder
Bij het pluimveebedrijf wordt alles in het werk gesteld om het dierenwelzijn te bevorderen. Eén van de meest in het oog springende maatregel is de klimaatzolder. Bevelander legt zelf uit wat dat is: “Dat is een uniek onderdeel van onze patiostal. De lucht wordt op de klimaatzolder gefiltreerd alvorens die bij de kuikens komt. Daarvoor werken we met twee warmtewisselaars en die draaien bijna de hele ronde mee, uiteraard afhankelijk van de buitentemperaturen. De lucht komt nooit direct bij de kuikens, maar wordt altijd eerst geprepareerd zodat die optimaal in de stal komt. Dat gegeven scheelt ons ook nog eens enorm in de stookkosten.”
Meerdere voordelen
Het systeem zorgt er ook voor dat er bijna drie keer zoveel kuikens gehouden kunnen worden op dezelfde oppervlakte als in een doorsnee grondstal. En de stalinrichting heeft nog meer voordelen: “Omdat we langs de kuikens lopen en niet erdoorheen is de kans op het verslepen van ziektes minimaal. Daarnaast komen er geen vangploeg of containers in de stal. Een ander voordeel is het gelijkblijvende klimaat en de voervoorziening tijdens het laden. Dertig procent van de kuikens gaat nuchter en de rest blijft gewoon eten en drinken op tijden dat ze dat gewend zijn. Daardoor hebben we veel minder darmstoornissen. Gecombineerd met het uitkomen in de stal zorgt dat ervoor dat we bijna geen antibiotica gebruiken.”
Met een weegplateau kan Bevelander het gewicht van de kuikens dagelijks controleren
ABZ Diervoeding: “Dezelfde bacteriecultuur door de hele keten”
Hans Wagenaars van ABZ Diervoeding begeleidt de pluimveehouder bij elke ronde en zet zich in voor verdere verbetering van de diergezondheid en het dierenwelzijn: “Ook wij proberen door middel van voer- en klimaatoptimalisatie ons steentje bij te dragen. De verwachting is dat we in de komende tijd de technische resultaten van deze stal met nog eens tien procent kunnen verbeteren. Uiteraard zijn we daarin wel afhankelijk van de hele keten, van moederdier tot aflevering moet alles kloppen. Dat betekent dat er overal dezelfde bacteriecultuur moet zijn, waardoor de bacteriedruk afneemt en de uitvalcijfers blijvend kunnen dalen. Dus ook daar blijven we samen met Bram (Bevelander, red.) aan werken.”
“Ideaal voor uitkomst en opstart”
Bevelander is het eens met Wagenaars en ziet ook ruimte om de technische resultaten nog verder te optimaliseren: “Door het uitkomen in de stal is de start voor de kuikens optimaal en zonder stress. Voor het uitbroeden en opstarten is het patiosysteem ideaal en uniek. Uiteindelijk nemen de kuikens alles wat in die opstartfase gebeurt mee naar de rest van de ronde. Wij merken dat er gedurende de gehele ronde veel rust in de stal is. Het is gewoon een geweldig systeem om mee te werken.”
Bram Bevelander (links) met zijn zoon (rechts): “Wij merken dat er gedurende de gehele ronde veel rust in de stal is. Het is gewoon een geweldig systeem om mee te werken”
Buitenlandse interesse
Ondanks alle voordelen groeit het aantal gebruikers niet: de Nederlandse wetgeving en de (dure) pluimveerechten houden veel mensen tegen. “Ik heb geen glazen bol hoe het verder zal gaan met dit systeem in ons land, maar vanuit het buitenland is er ontzettend veel interesse in de patiostal. Gisteren hadden we hier een groep pluimveehouders uit Brazilië en Peru, vanmiddag komen er Mexicanen op bezoek en volgende week ontvangen we een delegatie uit de Verenigde Staten. Dat gaat continu zo door, maar het zijn allemaal grote buitenlandse integraties die naar dit systeem komen kijken. Als alles – van broederij tot slachterij – goed op elkaar is afgestemd en wij optimaliseren als pluimveehouder het proces, dan is dit stalsysteem zeer zeker concurrerend.”