Producenten van vrije-uitloopeieren mogen hun producten als zodanig blijven verkopen, ook al hebben hun kippen beperkte toegang tot open lucht door influenza-uitbraken als gevolg van verdere wijzigingen in de EU-handelsnormen voor eieren.
Een eerste EU-brede standaard uit 2008 liet de eierproducenten toe hun producten als vrije uitloop te blijven verkopen, zelfs als hun kippen tot 12 weken geen toegang in de open lucht hadden. De laatste wijziging, die op 25 november 2017 in werking treedt, verlengt deze periode tot 16 weken.
De wijzigingen in de regels komen als een directe reactie van de Europese Commissie op bezorgdheid van EU-boeren over de potentiële economische verliezen voor bedrijven met vrije uitloop. In tijden van hoog risico op aviaire influenza vereisen veterinaire voorschriften in de hele EU dat kippen binnenshuis worden gehouden om het risico op infecties door trekvogels te verminderen, maar dit is direct in strijd met de EU-regels voor vrije uitloopeieren, die stellen dat legkippen continue toegang overdag tot open lucht.
Op grond van de handelsnormen konden eieren al als vrije uitloop worden geëtiketteerd, zelfs als kippen binnenshuis werden gehouden als gevolg van EU-brede maatregelen, maar de derogatie van twaalf weken werd als te kort beschouwd vanwege de langdurige aard van de influenza-uitbraak in de EU. in 2016. Dit betekende dat eieren die normaal als vrije uitloop werden verkocht, als 'scharreleieren' moesten worden verkocht als de kippen langer dan 12 weken binnen werden gehouden, wat leidde tot economische verliezen voor boeren. Met de waarschijnlijkheid van verdere langdurige uitbraken van aviaire influenza in de toekomst, en na besprekingen met autoriteiten van de lidstaten en belanghebbenden uit de sector, werd besloten de periode te verlengen van 12 tot 16 weken.
De nieuwe regels verduidelijken ook dat deze afwijking van toepassing is op het niveau van koppels (in plaats van regio's of boerderijen). Hierdoor kunnen landbouwbedrijven tijdens de beperkingsperiode nieuwe koppels hebben geïntroduceerd om te profiteren van de volledige afwijking; eieren van elke individuele groep op dezelfde boerderij kunnen worden geëtiketteerd als vrije uitloop voor de volledige periode van 16 weken als open lucht wordt beperkt, ongeacht wanneer de boerderij onder de beperkingen viel.
Er zijn momenteel ongeveer 390 miljoen kippen in de EU, waarvan ongeveer 54 miljoen (14%) in systemen met vrije uitloop worden gehouden (14%). Scharreleieren zijn vooral belangrijk in het Verenigd Koninkrijk (53% van de daar gehouden kippen), Ierland (40%), Oostenrijk (21%), Frankrijk (18%), Duitsland (18%) en Nederland (15%). Wat betreft de omvang van het koppel, heeft het VK het grootste aandeel van de EU-bevolking van scharrelkippen (41%), gevolgd door Duitsland (17%), Frankrijk (16%) en Nederland (10%).
De beperkingen voor vogelgriep die in 2016/17 werden opgelegd, hadden een bijzonder zware impact in Duitsland, Nederland, het VK, België, Frankrijk en Ierland.
Bron: European Commission