Het CGN roept speciaalclubs op om een afspiegeling van hanen uit hun populatie Nederlandse kippenrassen beschikbaar te stellen voor spermawinning. Het CGN heeft voor de zomer van 2025 een nieuwe inzamelingsactie gepland om de collectie in de genenbank aan te vullen. Door sperma van zeldzame kippenrassen veilig te stellen in de genenbank, zorgen we ervoor dat de toekomst van deze rassen gewaarborgd wordt.
Genetische variatie pluimveerassen veiligstellen
Het CGN ondersteunt rasverenigingen en fokkers van zeldzame Nederlandse landbouwhuisdierrassen door genetisch materiaal (voornamelijk sperma) op te slaan in de genenbank. Ook genetisch materiaal van zeldzame Nederlandse kippenrassen ligt in de genenbank opgeslagen. Bij een uitbraak van een besmettelijke ziekte, bijvoorbeeld aviaire influenza (vogelgriep), kunnen zeldzame rassen verloren gaan. Het genenbankmateriaal kan dan worden gebruikt om een ras weer terug te fokken, of om de genetische variatie in de overgebleven populatie te vergroten.
De kippenrassen op de website van de Stichting Zeldzame Huisdierrassen behoren tot het Nederlands cultuurhistorisch erfgoed. Na de uitbraak van aviaire influenza in 2003 heeft het CGN van het ministerie van LNV de opdracht gekregen om de genetische variatie van diverse pluimveerassen veilig te stellen in de genenbank. Het CGN heeft toen een start gemaakt met zes verschillende rassen. In 2005, 2007, en 2009 is nog meer genetisch materiaal ingevroren, en in 2025 wil het CGN wederom een inzamelingsactie opzetten om de collectie hanensperma in de genenbank aan te vullen.
Oproep aan haneneigenaren
‘We willen in de zomer van 2025 graag een aantal fokhanen lenen om sperma te winnen en zo de collectie in de genenbank aan te vullen,’ aldus Chantal van Gemert, onderzoeker bij CGN dierlijke genetische bronnen. ‘We hebben speciaalclubs benaderd met de vraag om mee te helpen bij de selectie van hanen en eigenaren met als doel om zoveel mogelijk variatie binnen het ras aan te leveren. Als u een van uw hanen beschikbaar wil stellen, of als u iemand kent die hanen heeft, dan horen we het graag!’ Hanen die deelnemen aan de inzamelingsactie zullen tijdelijk dichtbij Wageningen (waar de genenbank zich bevindt) gehuisvest worden.
Het CGN zal gedurende deze periode drie keer per week proberen om sperma te winnen en in te vriezen, de gezondheid van de hanen scherp in de gaten houden, en ernaar streven om de hanen na enkele maanden weer gezond en wel terug te geven aan de eigenaar.
Goed om te weten: er zijn voor de eigenaar geen kosten verbonden aan deelname. Heeft u een ras uit onderstaande lijst en bent u bereid één of meerdere van uw hanen een paar maanden uit te lenen? Neem dan contact op met cgn.dier@wur.nl.
Rassen in de genenbank
Drents hoen bolstaart
Drents hoen kriel
Drents hoen kriel bolstaart
Drents hoen
Schijndelaar
Eikenburger kriel
Sabelpoot kriel
Twents hoen
Kraaikop
Fries hoen
Hollands kuifhoen
Assendelfts hoen
Baardkuifhoen
Groninger Meeuw
Lakenvelder hoen
Uilebaard
Welsumer
Chaams hoen
Barnevelder
