Importheffingen beschermen de eiersector in de EU tegen invoer uit derde landen. Als bi- en multilaterale onderhandelingen met niet-EU-landen resulteren in het verminderen of afschaffen van importheffingen, vormt concurrentie een grote bedreiging, vooral voor de producenten van eipoeder. In de EU moeten producenten zich houden aan voorschriften betreffende milieu, dierenwelzijn en voedselveiligheid.
Dit blijkt uit een onderzoek van Wageningen Economic Research, voor de EU trade association for egg packers, egg traders and egg processors (EUWEP). Het rapport toont de impact van het verminderen of opheffen van importheffingen op de concurrentiepositie van de EU-eiersector, zowel voor schaaleieren als voor eipoeder.
Grafiek 1 Bron: WUR
Concurrentiepositie bij lagere importheffingen: enkele scenario's
Al bij 50% lagere importheffingen bieden Oekraïne en de VS heeleipoeder tegen een lagere prijs in vergelijking met de EU eiersector. Gecombineerd met een 10% lagere wisselkoers, hanteren alle niet-EU-landen een aanzienlijk lagere aanbiedingsprijs voor heeleipoeder.
In bovenstaande situatie zouden de aanbiedingsprijzen 6% (Argentinië, India) tot zelfs 14% (Oekraïne) onder het gemiddelde EU-niveau kunnen liggen. In het 'worst case-scenario' is er geen importheffing in combinatie met een 10% lagere wisselkoers voor niet-EU-valuta. In dit geval zouden alle niet-EU-landen zeer goedkope leveranciers van eipoeder op de EU-markt zijn. De aanbiedingsprijzen kunnen dan 18% (Argentinië, India) tot zelfs 27% (Oekraïne) onder het gemiddelde EU-niveau liggen.
Grafiek 2 Bron: WUR
Vergelijking productiekosten schaaleieren en eipoeder
De productiekosten van schaaleieren uit verrijkte kooien in de EU bedroegen in 2017 gemiddeld € 0,88 per kg eieren. Tussen de belangrijkste ei-producerende landen, varieerden de productiekosten in 2017 van € 0,96 per kg in Denemarken en € 0,94 in het VK tot € 0,82 in Spanje en € 0,83 euro per kg schaaleieren in Polen.
De kosten in Nederland, Duitsland en Italië liggen rond het EU-gemiddelde. Vergeleken met het gemiddelde niveau binnen de EU waren de productiekosten voor schaaleieren in 2017 lager in de VS (-24%), Oekraïne (-22%), Argentinië (-14%) en India (-11%).
Voor heeleipoeder waren de niet-EU-landen zelfs nog concurrerender. Vergeleken met het gemiddelde niveau in de EU waren de productiekosten in 2017 lager in de VS (-21%), Oekraïne (-20%), Argentinië (-13%) en India (-13%). Omdat de transportkosten van eipoeder laag zijn, is de aanbiedingsprijs uit derde landen relatief laag. De huidige invoerheffingen beschermen de EU tegen invoer uit deze landen.
Hogere productiekosten door Europese wetgeving
In de EU moeten eierproducenten voldoen aan de Europese wetgeving inzake milieubescherming, dierenwelzijn en voedselveiligheid. De extra kosten die direct verband houden met Europese wetgeving, gebaseerd op de situatie in 2017, worden geschat op 16% van de totale productiekosten van eieren op bedrijfsniveau. Een groot deel van deze toename komt voor rekening van het houden van kippen in verrijkte kooien (met 750 cm2 per hen).
In Argentinië, India en Oekraïne is er geen wetgeving inzake dierenwelzijn. Legkippen worden gehuisvest in conventionele kooien met een beschikbare ruimte van 350 tot 400 cm2 per hen. Tussen landen, regio's en bedrijven verschilt de bezetting (oppervlakte per kip) als gevolg van verschillen in temperatuur en management.
Bron: WUR