Boeren protesteerden maandag bij acht provinciehuizen met het doel de beleidsbrief stikstof van de provincies van tafel te krijgen. De protestgangers in Zwolle oogsten succes. Na een overleg met een delegatie van de landbouw zwichtte gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher van Overijssel, waar hij eerst niet buigen. Een verslag.
“Als wij de gelederen sluiten en schouder aan schouder staan, dan krijgen we wat voor elkaar.” Sander Pereboom van landbouw- en loonbedrijf Pereboom uit Paasloo staat na afloop van het protest trots op de platte kar. Gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher heeft net bekend gemaakt dat de provincie Overijssel voor de agrarische sector de beleidsbrief stikstof in trekt. Het grote doel van het protest in Zwolle en de uitkomst van een gesprek binnen de muren van het provinciehuis.
"Dit is indrukwekkend, mooi en vooral verrekte hard nodig."
Vele honderden boeren tonen zich tevreden. Met de trekker of met de auto togen de protestgangers zich naar Zwolle. “En we gaan niet eerder weg, dan dat die beleidsbrief van tafel is”, zegt één van de boeren strijdvaardig. Meer dan een kwartier later dan gepland start officieel het protest. “Dit is indrukwekkend. Het staat nu nog in Raalte vast met trekkers. Dat is mooi en vooral verrekte hard nodig”, spreekt Sander Pereboom vanuit een kuubskist op een fronthef richting het publiek uit.
Behoeden voor een grote fout
“We zijn het zat. We zijn het spuugzat. Met de protestactie op 1 oktober hebben we heel Nederland wakker geschut en bereikten de toezegging dat er geen gedwongen halvering van de sector plaatsvindt. Koud drie dagen later komt de minister met een nieuwe referentiedatum. Onacceptabel. De provincies doen er met het beleidsvoorstel nog een schepje bovenop. Uw eigendom is in gevaar. Wij staan hier vandaag om de provincie voor een grote fout te behoeden.”
Ook voorzitter Ben Haarman van LTO Noord afdeling Oost klimt in de kuubkist. “We hebben elkaar nodig. We moeten schouder aan schouder staan. Het gaat om onze toekomst. De grens is bereikt. We voelen ons geslachtofferd en geschoffeerd. We zijn diep geraakt. Als sector zijn we bereid volgende stappen te zetten, maar wel met een realistisch stikstofbeleid. Geen generieke krimp, maar een gebiedsaanpak. Geen stikstofdrempel op verwaarloosbare emissies. De stikstofruimte van de bedrijven moet er blijven en mag niet zomaar door andere sectoren worden opgesoupeerd. Dat is diefstal.”
"Wij hebben gebloed, laat nu de rest maar eens bloeden."
Christian Muilerman uit Oxe, voorzitter van het Overijssels Agrarisch Jongeren Kontact (OAJK) is fel in zijn bewoording. We laten vanaf nu niet meer over ons heen lopen. Waarom ben ik zo kwaad? Omdat wij iedere dag met passie en liefde voor het bedrijf aan het werk zijn. Die clowns in Den Haag moeten dat weten. We vertrekken niet eerder dan dat Overijssel de beleidsbrief intrekt. Wij hebben gebloed, laat nu de rest maar eens bloeden.”
Ogenschijnlijk onvermurwbaar
Gedeputeerde Gert Harm ten Bolscher probeert met complimenten de stemming te temperen. “Samen met elkaar als goede noabers.” Tegelijk lijkt hij onvermurwbaar. “We moeten keuzes maken. Er zijn fouten gemaakt door de snelheid en korte tijd. Die moeten we herstellen. Laten we daarover in gesprek gaan.” Het gejoel ‘Intrekken, intrekken, intrekken’ wakkert aan. Geknal, toeters, het optrekken van een trekker dichtbij het publiek. Ten Bolscher zwicht niet voor de druk. “Blanco is het uitgangspunt.”
Als de stofwolken zijn neergeslagen door de kletterende regen, is Ten Bolscher toch overslag. En dan mag hij toch tevreden zijn. Voor het eerst krijgt hij namelijk een open doekje van de kritische boeren.
Tekst en foto's: Martin de Vries