LTO Nederland maakt zich hard voor meer mogelijkheden voor beter bodembeheer. Binnen de herbezinning van het mestbeleid pleit LTO Nederland in haar visie ‘De route van herbezinning mestbeleid naar agrarisch bodembeheer voor boer, klimaat en biodiversiteit’ bij het ministerie van LNV voor meer ruimte voor goed bodembeheer en dus voldoende voedingsstoffen voor bodem en gewassen.
De huidige generieke gebruiksnormen voor fosfaat en stikstof liggen in een aantal gevallen onder het landbouwkundig optimum of zelfs onder wat landbouwkundig verantwoord is. Door meer transparantie, digitalisering en automatisering in de mestketen in te bouwen, wordt het administratieve proces sneller, goedkoper en efficiënter, en weet de afnemer vooraf sneller en preciezer wat voor mest er wordt geleverd. . Hiermee werkt LTO Nederland aan nieuwe manieren om de mest tot waarde te brengen, en wordt een basis gelegd voor beter bodembeheer. Bovendien wordt zo schadelijke, doelbewuste fraude bestreden en worden onbedoelde onregelmatigheden voorkomen.
Fraude en onregelmatigheden
In de discussie rondom wat nodig is voor goed bodembeheer en voor de gewasgroei wordt de term ‘mestfraude’ helaas door veel betrokken organisaties gebruikt tégen deze oplossingen van LTO Nederland. LTO Nederland werkt sinds eind 2017 in haar plan van aanpak ‘Samen werken in een eerlijke keten’ met onder andere POV, Cumela Nederland en Transport en Logistiek Nederland (TLN) aan verdere stappen om de mestketen te versterken. Transparantie in de nutriëntenstromen op- en tussen bedrijven is hiervan de kern. LTO Nederland merkt op dat bij het uitvoeren van dit plan van aanpak de termen ‘doelbewuste fraude’ en ‘onregelmatigheden’ veelal onterecht door elkaar worden gehaald. Onregelmatigheden zijn situaties waarin onbedoeld, onbewust of als direct gevolg van de huidige wet- en regelgeving iets niet in orde is.
LTO Nederland pleit voor keuzevrijheid
LTO Nederland pleit bij het ministerie van LNV in de herbezinning van het mestbeleid dan ook voor een fundamentele systeemwijziging. Ondernemers wordt de keuze geboden om deel te nemen aan een forfaitair óf een verfijnd systeem:
- Het forfaitaire systeem is bedoeld voor ondernemers die sturen op aspecten als directe grondgebondenheid, korte mineralenketens, (regionale) verwaarding, gestructureerde en meerjarige afzet van mineralen naar één verwerker, extensieve bedrijfsvoering, minimale administratieve lasten en verantwoording en lage risico’s qua milieudruk.
- Het verfijnde systeem is bedoeld voor ondernemers die sturen op aspecten als bijvoorbeeld maximale efficiency, relatief grote inzet van externe inputs, mondiale verwaarding van mineralen, meerdere afzetkanalen van mineralen, hoogproductieve bedrijfsvoering en die middels individuele en geborgde verantwoording aannemelijk willen maken geen milieurisico’s te veroorzaken.
LTO Nederland voert rechtstreeks en via Kamerleden de druk op richting het ministerie van LNV om vaart te behouden in het proces rondom de herbezinning van het mestbeleid.
Professionelere digitale mestketen
Naast de herbezinning van het mestbeleid werkt LTO Nederland ook aan het verder terugdringen van onregelmatigheden. Een praktisch voorbeeld zijn de huidige papieren Vervoersbewijzen Dierlijke Meststoffen (VDM’s). De huidige VDM’s worden via papieren mestbonnen handgeschreven ingevuld en ondertekend met een pen. Deze gegevens kunnen nog tot een maand later worden ingediend bij de overheid. Dat is niet alleen arbeidsintensief, maar ook foutgevoelig door het hand- en papierwerk en doordat verschillende personen gemachtigd kunnen worden. Een proces dat administratieve rompslomp oplevert en bovendien lastig achteraf te controleren is.
LTO Nederland is van mening dat dit proces toe is aan een professionaliseringsslag. Zodat we sneller, goedkoper, efficiënter en zo veel mogelijk geautomatiseerd meldingen van mesttransporten kunnen doen. Eenvoudig en gebruiksvriendelijk voor alle betrokkenen. Bijvoorbeeld met behulp van een smartphone-app, of volledig automatisch via een voertuigvolgsysteem, al naar gelang de behoefte en/of automatiseringsgraad van een bedrijf. Met als resultaat dat de mestboekhouding makkelijker wordt en dat de afnemer direct weet wat hij krijgt. Dat maakt ook de weg vrij voor meer maatwerk in bemesting, meer ruimte voor bodembeheer en nieuwe manieren om de mest tot waarde te brengen. Zo ontstaat een transparante keten, waarin onderbouwd vertrouwen de basis is.
Professionele digitale mestketen kan niet zonder ketencertificaat
LTO Nederland is de afgelopen maanden met andere partijen uit het bedrijfsleven bezig geweest met een verkenning naar deze digitaliseringsslag. Uit deze verkenning komt naar voren dat een digitale mestketen en een ketencertificaat voor mest niet zonder elkaar kunnen. Het ketencertificaat is de laatste maanden via een aantal bedrijfsbezoeken getoetst in de praktijk. Daar leren we veel van.
Aanpassing van wet- en regelgeving voor mesttransport
Wat relevant is om te vermelden is dat LNV eind 2018 in haar Versterkte Handhavingsstrategie Mest heeft aangekondigd dat in de loop van 2020 de wet- en regelgeving voor mesttransporten worden aangepast. Het ministerie van LNV is voornemens om álle mesttransporten realtime en digitaal te melden. Hiervoor zal de in de komende weken de conceptregeling van het uitvoeringsbesluit meststoffenwet (Ubm) ter internetconsultatie gaan. LTO Nederland zal zodra het uitvoeringsbesluit wordt gepubliceerd dit uiteraard goed bestuderen, en het ministerie van LNV van een schriftelijke reactie voorzien.
Bron: LTO Noord